Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğiyle Mücadele

Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğiyle Mücadelede Yeni Bir Dönem Başlıyor

Avrupa Birliği Fonuyla Desteklenen Proje, Alanında Türkiye’nin En Büyük Projesi Olacak 

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (AÇSHB) Çalışma Genel Müdürlüğü ile Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi işbirliğinde yürütülecek olan ve Avrupa Birliği (AB) kaynaklarıyla finanse edilen “Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi” projesine 2020 yılı Ekim ayında başlanmıştır. 

Çocuk işçiliğiyle mücadele konusunda bugüne kadar Türkiye’de yürütülen en büyük girişim olma özelliği taşıyan, 29,7 milyon Avro’luk bütçeye sahip ve 40 ay sürecek olan Projeyle mevsimlik tarımda aileleriyle birlikte hareket eden ve tarım işlerinde çalışan/çalışma riski altında olan çok sayıda çocuk için faaliyetler yürütülmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, çalışan çocuklar, aileleri, işverenler, okul yöneticileri, öğretmenler, muhtarlar ve tarım aracılarına ulaşılarak çocukların çalışma hayatından çekilip eğitime yönlendirilmesi sağlanırken, diğer yandan ulusal ve yerel kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi için çalışmalar yürütülecektir. 

Mevsimlik tarımda en çok göç alan ve göç veren şehirler olan Şanlıurfa, Mardin, Adıyaman, Diyarbakır, Adana, Mersin, Hatay, İzmir, Manisa, Ankara, Eskişehir, Konya, Malatya, Ordu, Bursa ve Düzce illerinde uygulanacak Proje kapsamında 12.000 çocuğa yerinde eğitim, danışmanlık ve rehabilitasyon hizmetlerinin sağlanması; eğitim ve kırtasiye malzemeleri, hijyen kitleri, kıyafet ve gıda desteği verilmesi; yerleşim alanlarındaki mevsimlik tarım işçileri ve ailelerinin yaşam koşullarının iyileştirilmesi; mevsimlik tarımda çalışan/çalışma riski altında olan çocukların aile bireylerinin, yaşam ve mesleki becerilerini geliştirmek amacıyla mesleki eğitim programlarına yönlendirilmesi ve 200 tarım aracısı, 500 işveren ile 200 köy muhtarına mevsimlik tarımda çocuk işçiliğinin olumsuz yönleri ve ilgili mevzuat konusunda eğitimlerin verilmesi hedeflenmektedir.

Proje kapsamında mevsimlik tarımda çocuk işçiliği meselesinin ele alınması amacıyla AÇSHB merkez ve taşra birimleri ile çocuk işçiliğiyle mücadelede rol oynayan diğer devlet kurumlarının, sosyal ortakların, meslek örgütlerinin ve sivil toplum kuruluşlarının planlama, idare, koordinasyon, uygulama ve izleme kapasitelerinin güçlendirilmesi de amaçlanmaktadır.  

Proje kapsamında, mevsimlik işçi ve ailelerin hizmetlere erişiminin daha iyi izlenebilmesi için AÇSHB’ye ait Mevsimlik Tarım İşçileri Bilgi Sistemi (e-METIP) iyileştirilecek ve bir de Çocuk İşçiliği İzleme ve Takip Sistemi kurulacaktır. Bu ve bununla bağlantılı altyapı çalışmaları, işgücünden çekilen veya çalışma hayatına girmesi engellenen çocukların okula devam durumları ve okul başarılarının takip edilmesine yardımcı olacak; mevsimlik tarımla uğraşan aile ve çocukların durumuna ilişkin tüm veriler, devamlılık temelinde tek bir veri havuzunda toplanacaktır.

 Projenin çocuk işçiliğiyle mücadele konusunda atılan adımlara büyük bir destek sağlayacağını belirten Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk şunları ifade etti:

“Ülkemizin 2023 hedefleri doğrultusunda hazırlanan ve uygulanmakta olan Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programının hedeflerine ulaşmasını destekleyecek bu proje kapsamında, ilgili tüm taraflarla koordinasyon ve işbirliği içerisinde mevsimlik tarımda çalışan aileler ve çocuklarına yönelik ulaşımdan barınmaya eğitimden sağlığa kadar yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi adına hizmetler sunulacaktır. Ülke olarak çocuk işçiliğinin tamamen ortadan kaldırılması adına gerçekleştirdiğimiz başarılı çalışmalara bir yenisini eklemiş olacağız”

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı, Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut, konuya ilişkin şunları söyledi; “Çocuk işçiliğiyle mücadele alanındaki daha kapsamlı politikamızın bir parçası olarak bu projeye %85 fon desteği sağlamaktayız. Zira çocuk işçiliği çocukların okula gitmelerine ve güvenli bir ortamda yaşamalarına engel olan bir gerçekliktir. Çocukları çocukluklarından ve eğitimden mahrum bırakır. Ne yazık ki yediğimiz yiyeceklerde, giydiğimiz tişörtte çocuk işçiliğinin izleri olabilir… Buna karşı hep birlikte mücadele edelim.”

ILO Türkiye Ofisi Direktörü Numan Özcan, mevsimlik tarım sezonunda aileleriyle birlikte evlerinden ayrılarak tarlalarda, bahçelerde çalışan ve bu nedenle eğitimlerini aksatan ve birçok sağlık riskine maruz kalan birçok çocuk bulunduğunu belirterek ILO’nun amacının “çocuk işçiliğinin en kötü hallerinin” ortadan kaldırılmasına katkıda bulunmak olduğu ifade etti. Özcan bu çerçevede bir yandan çalışan çocukların, tarlalardan okullara yönlendirilmeleri için ailelerine, işverenlere, okul idarecileri, öğretmenler, muhtarlar ve tarımsal aracılara ulaşılması diğer yandan da bu alandaki ulusal ve yerel kurumların kapasitelerinin güçlendirilmesi amacıyla çalıştıklarını sözlerine ekledi.