VPN (Virtual Private Network-Sanal Özel Ağ), temel olarak kullanıldığı cihazın küresel internete farklı bir cihaz ve/veya cihazlar üzerinden bağlanmasını sağlayan bir teknolojidir. VPN teknolojisinin sağladığı üç büyük temel özellik tünelleme, şifreleme ve kimlik doğrulamasıdır.
Herhangi bir web siteye giriş yapılmak istendiğinde o web siteye bilgisayarın internet protokol (IP) adresini ve kullanılan protokolü içeren veriler paketler halinde gönderilir. IP adresi internette sanal bir kimlik görevi görür ve verilerin doğru adrese geri dönmesini sağlar. VPN ile IP adresiniz değişir. VPN öncelikle kullandığı tünelleme protokolleri ile veri paketlerini kapsülleyerek başka bir paketin içine gizler. Oluşturulan yeni veri paketine IP adresi kullanılan VPN sunucusunun IP adresi verilir. Tünelleme veri paketlerinin sanal özel bir ağ üzerinden kapsüllenmiş bir şekilde internetteki varış noktasına doğru seyahat etmesini sağlar.
VPN aynı zamanda bu veri paketlerini şifreler ve bu veri paketlerinin içeriğine üçüncü partilerin erişmesini engeller. VPN kullanmadan internete bağlanıldığında internet aktiviteleri internet servis sağlayıcısı, ağ operatörü gibi üçüncü partiler tarafından izlenir. VPN kullanıldığında internet servis sağlayıcınız sadece VPN ile internete bağlandığınızı görür. VPN programları verileri şifrelemek için çeşitli şifreleme algoritmalarından yararlanırlar. DES (Veri Şifreleme Standardı), 3DES (Triple-DES), AES (İleri Şifreleme Standardı) şifreleme algoritmalarına birer örnektir.
Veri paketleri aynı zamanda veri bütünlüğü ve orijinalliğini doğrulamak adına çeşitli kimlik doğrulama algoritmaları kullanırlar.
Peki, VPN ne işe yarar?
- VPN ile erişime engelli web sitelere erişebilirsiniz. Web sitelerin erişime engeli IP adresi üzerinden olduğunda değişen IP adresiniz ile bu web sitelere erişebilirsiniz. Örneğin, Wikipedia’ya bir VPN programı ile erişebilirsiniz.
- VPN ile ülkenizde mevcut olmayan içeriklere IP adresinizi değiştirerek ulaşabilirsiniz. Örneğin, Netflix ABD içeriklerine VPN programından ABD konumunu seçerek ulaşabilirsiniz. Youtube’da bölgenizden dolayı erişemediğiniz videolar olabilir. VPN ile bu videolara ulaşabilirsiniz.
- VPN programını bir siber güvenlik önlemi olarak kullanabilirsiniz. Siber saldırganların saldırıları gerçekleştirmesinin arkasındaki amaç olabildiğince veriyi ele geçirmektir. VPN kullanarak bağlandığınız ağlarda web aktivitelerinizi ve trafiğinizi izleyen siber saldırganları engelleyebilirsiniz.
- Kullandığınız tarayıcıda VPN eklentisi kullanarak web sitelerin güvenli olan versiyonuna erişim sağlayabilirsiniz. Tarayıcınızda VPN eklentisi kullandığınızda, bir web site HTTP kullanıyor olsa bile o web sitenin HTTPS olan versiyonuna yönlendirilirsiniz. HTTPS yani Güvenli Hipermetin Transfer Protokolünü bir VPN olarak düşünebilirsiniz. HTTPS olan web siteler ile olan iletişiminiz o web sitenin sunucularına şifreli bir şekilde gönderilir. Herhangi bir üçüncü parti bu iletişimi okuyamaz fakat HTTP olan web siteler ile olan iletişiminiz düz metin olarak o web sitenin sunucuları ile paylaşılır.
- VPN programı ile seyahatleriniz sırasında gittiğiniz ülkelerde engelli olan web site ve servislere ulaşabilirsiniz. Çin, Güney Kore, Küba, İran, Suudi Arabistan, Vietnam ve daha birçok ülke birçok web site ve web servisine erişimi engellemiştir. VPN kullanarak bu engelleri aşabilirsiniz.
VPN kullanıldığında internet hızı yavaşlamaz. VPN şirketlerinden biri olan ExpressVPN, indirme hızının internet servis sağlayıcısı tarafından sınırlandırıldığını ve hatta Comcast adlı internet servis sağlayıcısının Netflix kullanıcılarına sınırlamayı kaldırmak için ek bir ücret ödeme istediğini belirtiyor. Sınırsız bant genişliği sunan bir VPN kullanarak internet hızınızın yavaşlamasından kaçınabilirsiniz.
Ücretsiz VPN programları birçok kişi tarafından erişime engelli web sitelere girmek için kullanılmaktadır. Wikipedia’ya girmek için ücretsiz VPN programından yararlanmak kısa sürede bir zarar oluşturmayacaktır fakat uzun kullanımda ücretsiz VPN programları web aktivitelerinizi ve verilerinizi gelir elde etmek adına kaydedip satabilir.
BİLGİ Busra @Techwarn